حلقه مفقوده شورای عالی انقلاب فرهنگی

 

پنج شنبه 93/8/1

اگر معیار ارزیابی کارآمدی شورا، مقایسه کارکرد هر سال نسبت به سال قبل باشد و وظیفه‌ای جز سیاستگذاری صحیح و تنظیم سند راهبردی برای این نهاد عالی متصور نباشد، نادیده گرفتن زحمات و خدمات انجام شده،نوعی ناسپاسی است و رویکردی به دور از انصاف. و البته سال‌ها تلاش اعضای محترم و خصوصا دبیرخانه، علی‌رغم تغییر دولت‌ها و فراز و نشیب سیاست‌ها و حمایت‌ها شایسته تقدیر است.
اما اگر دستاوردهای شورا در مقایسه با عظمت آرمان‌ها و اهداف و وعده‌های انقلاب اسلامی در سطح ملی و بین‌المللی و فرصت 30 ساله ای که در اختیار داشته است و آنچه که در عالم واقع و روی زمین، انسان مشاهده می‌کند (1) ارزیابی شود، داوری دیگری صورت خواهد گرفت.

شورای عالی انقلاب فرهنگی در طول سال‌های گذشته بیش از اینکه «مذکِّر» باشد «مذکَّر» بوده است ملاحظاتی که در دیدارهای مقام معظم رهبری به شورا ابلاغ می‌شد از حوزه بیان اولویت‌ها و یادآوری مسئولیت‌ها گاهی فراتر رفته و تا مرز تذکر و عتاب می‌رسید! و همه اینها به خاطر این بود که اعضای محترم شورا هوشیارتر و جدی‌تر نسبت به عامل «زمان» و فرصت‌های غیرقابل جبرانی که از دست می‌روند، اهتمام ورزند.

ورزش،بهره وری واقتصادمقاومتی

چهارشنبه 93/7/16

پیروزی قهرمانان کشورمان در مسابقات آسیایی کره جنوبی و درخشش چندین باره پرچم جمهوری اسلامی و سرود ملی کشور ، همچون مسابقات گذشته، زمینه نشاط عمومی و احساس هویت ملی و تقویت روح همبستگی را فراهم آورد. بسیار مناسب است که مسئولان محترم ورزش کشور و رسانه‌های موثر، از این فضای مثبت در جهت گسترش اقبال عمومی به ورزش همگانی بهره‌گیری کنند چرا که «ورزش قهرمانی سنگ بنا و پشتوانه حقیقی ورزش عمومی است». (1)

مسئولان ورزش می‌توانند از موج‌آفرینی ورزش قهرمانی در جهت انگیزش عمومی برای ورزش سلامت و پویایی استفاده کنند.
ظرفیت‌های عظیم و کم نظیر ورزش در جهت پیشرفت و توسعه کشور بسیار فراتر از آن است که به دستاوردهایی از قبیل مدال‌های به دست آمده در مسابقات بین‌المللی بسنده کنیم و دستگاه ورزش در جاذبه دوربین‌ها و فلاش‌ها و عکس‌های یادگاری متوقف شود.
«کشوری که بخواهد خوب اداره شود و به اهداف خود برسد و نیز جامعه‌ای که بخواهد در دنیا سرافراز بماند و استقلال حقیقی را به دست آورد و در عرصه‌های نبرد سیاسی، اقتصادی و نظامی پیروز شود نیازمند مردمی سالم، بانشاط و برخوردار از قدرت اراده و تصمیم‌گیری است که این همه از رهگذر توجه جدی به امر ورزش حاصل می‌شود». (2)

سال تحصیلی و آرزوی تحول

یکشنبه 93/6/30

روز اول سال تحصیلی در بیان وزیر محترم آموزش و پرورش روز ملی و« نوروز» توصیف گردید. احساس زیبایی که فارسی زبانان جهان از نوروز دارند به دلیل رویش گیاهان، سرسبزی دشت‌ها ، تولدشکوفه ها و حیات دوباره زمین و زمان است، که انسان را نیز به شادابی و نشاط و تلاش ترغیب می‌کند. اگر وصف نوروز با احساس تحول و شکوفایی در نظام تعلیم و تربیت تصدیق شود، همان احساس زیبا و خاطره‌انگیز را به همراه خواهد داشت.

پذیرش مسئولیت در دستگاه عظیم و زیربنایی آموزش و پرورش امری مهم و درخور تقدیر و ستایش است مشروط به اینکه حق آن به خوبی ادا شود و هیچ فرصتی از دست نرود.

اگر به همان اندازه که برخی آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی برای مردم محسوس شده و خانواده‌ها را نسبت به سرنوشت فرزندانشان نگران ساخته است، اقدامات مثبت و سازنده در جهت تربیت صحیح دانش‌آموزان نیز عملی و محسوس گردد، شعار نوروز، زیبنده روز اول سال تحصیلی خواهد شد.

نوشت افزار و سلامت تحصیلی

شنبه 93/6/1

با شروع سال تحصیلی و جاری شدن زندگی در کوچه‌ها و خیابان‌ها و جنب‌وجوش دانش‌آموزان و حیات دوباره مدارس ، امید به آینده جان ‌‌می‌گیرد. امید به رویش سالم فرزندانمان و فردایی سرشار از استقلال و بالندگی، فردایی که نهالهای نوپایمان بتوانند برپای خود بایستند و با افتخار به هویت اسلامی و ایرانی، زمینه‌ساز توسعه همه جانبه کشور گردند. نظام تعلیم و تربیت می‌تواند چشم‌انداز شکوفایی استعدادهای نسلی باشد که در آینده نزدیک مسئولیت اداره کشور و تعیین سرنوشت یک ملت را بر عهده می‌گیرند.

بسیاری از خانواده‌ها با دغدغه‌ای که در مورد رشد و شکوفایی فرزندانشان دارند، تصور می‌کنند وزارت آموزش و پرورش خود را نسبت به همه عوامل موثر در شکل‌گیری شخصیت و هویت دانش‌آموزان مسئول می‌داند و در این زمینه مراقبت و دقت کافی دارد. اما آموزش و پرورش که خود را در کنترل عوامل اثر گذار برون مدرسه‌ای در تربیت دانش‌آموزان ، ناتوان می‌بیند، حداقل نباید اجازه دهد که مدرسه به محیطی برای تبلیغ نشانه‌های محصولات بیگانه، و تشدیدتقاضای... دانش‌آموزان تبدیل شود.

اندر احوال پسری که پدر به طغیان همی خواند!(1)

دوشنبه 93/5/20

 
حکمت‌هایی که قرآن کریم به دوستان خود هدیه می‌کند، عبرت‌آموز و شگفت‌آور است. والبته در این حکمت‌ها، پندهایی برای خردمندان است. براساس آنچه که آیات 65 تا 81 سوره کهف با ما سخن می‌گوید: خضر دانا که پیامبر خدا در جستجویش بود تا از او حکمت بیاموزد، به سختی حضرت موسی علیه‌السلام را پذیرفت و اجازه همراهی و مصاحبت داد. ... خضر دانا سفر آغاز کرد و از همسفرش پیمان گرفت تا نسبت به آنچه می‌بیند، صبر و اندیشه کند. اما موسی(ع) که رفتار خضر را غیرمتعارف و غیرعادلانه تلقی می‌کرد، شگفت‌زده می‌شد و برمی‌آشفت تا اینکه:
... در مسیر سفر، خضر دانا پسری را دید که نقش او می‌دانست. ناگاه ضربتی بر او فرود آورد که از پای افتاد. این بار موسی(ع) که طاقت از دست داده بود صبر بشکست و خروش برآورد: چرا چنین کردی؟!

نسل کشی به خاطر آینده

یکشنبه 93/5/12

با گذشت بیش از 3 دهه از پیروزی انقلاب اسلامی و تغییر معادلات سیاسی منطقه و جهان و ظهور برخی رویدادهای بهت آور، شاهد تشدید رقابت قدرت‌ها برای فتح «آینده جهان» هستیم. آخرین کتاب آسمانی، سرنوشت زمین و وارثان آن را مشخص کرده است (1) هر چند مشرکان را خوش نیاید (2) انسان‌های شایسته وراثت زمین کسانی هستند که خردمندانه راه تحصیل صلاحیت برای روز موعود را در پیروی از دو یادگار مهم و گرانقدر پیامبر خاتم (ص) یعنی «قرآن و عترت» جستجو کرده‌اند (3) این همان مصداق حقیقی «اسلام ناب محمدی (ص)» است که بارها در بیان امام خمینی (ره) به عنوان شاخص معرفی گردید.

براساس معیار ذکر شده در آیات 2 و 3 سوره عنکبوت خداوند برای تحقق وعده‌های خود انسان‌هایی را بر می‌گزیند که توانسته باشند از معبر آزمون فتنه‌ها سربلند و پیروز عبور کرده باشند.

دوراندیشی و دیراندیشی

 

سه شنبه 93/4/31

بعضی از روشنفکران که در دهه های گذشته ابتدا تلویحاً و بعدها تصریحاً ساختار نظام جمهوری اسلامی و مبتنی بودن آن بر اصل ولایت فقیه را با تازیانه قلم و زبان خود مورد هجوم قرار می‌دادند، امروز بعد از تأمل در علل ناکامی انقلاب بزرگ مردم مصر و به بیراهه رفتن آن و حوادث تونس و لیبی و یمن و بی‌‌نتیجه ماندن مجاهدت‌ها و فداکاری‌های انجام شده برای دستیابی به استقلال و آزادی دریافته‌اند جایگاه رهبری بر اساس مدل تعریف شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی می‌تواند عامل وحدت، همبستگی و یکپارچگی شده و کشور را در برابر امواج سهمگین حوادث، توفان‌ها و تهدیدها و فریب‌ها و فتنه‌ها حفظ نموده و به ساحل نجات برساند.

ز دست دیده و دل هر دو فریاد...

شنبه 93/4/21

ماه رمضان فرصت مبارکی است که با فضای معنوی و آرامش‌بخش خود، اقبال بیشتری را در جامعه برای خردورزی و حسابگری و تفکر به حال و آینده ، فراهم می‌آورد.
راهبران فرهنگی، مبلغان و مربیان فرصت‌شناس با بهره‌گیری از این اقبال، به شکل موثرتری می‌توانند راه پالایش روحانی و جسمانی را برای مخاطبان و متربیان خود هموار سازند.
پرهیزکاری و پالایش همیشه با پندهای گفتاری و نصیحت‌های “گوش‌محور” محقق نمی‌شود. آمایش دستاوردهای فرهنگی جامعه امروز ما که با انبوه تولید برای گوش‌ها مواجه است، گواه روند رو به کاهش تاثیرگذاری این ساختار از پیام برای مردم است.
توصیه امام صادق(ع) به شیعیان مبنی بر اینکه مردم را با روش‌های غیرگفتاری به سوی حق دعوت کنید، ناظر بر انسان‌شناسی کامل است.
مبلغان و راهبران فرهنگی که درصدد اصلاحات رفتاری و تربیتی هستند بدون مخاطب‌شناسی و معرفت نسبت به ظرفیت‌ها، کنش‌ها و واکنش‌های انسان و زمینه‌های اقبال و ادبار دل‌ها، نخواهند توانست شیوه‌های موثر تبلیغی و تربیتی را طراحی و مهندسی کنند.
از آنجا که در انسان‌شناسی قرآنی، قلب به عنوان راهبر و فرمانده وجود انسان (1) معرفی شده و سعادت یا شقاوت انسان تحت‌تاثیر سلامت یا شقاوت قلب است، راه‌های دسترسی و تاثیرگذاری بر قلب در مسیر رستگاری، شایسته بررسی و دقت است.

فصل خردورزی

پنج شنبه 93/4/19

فرصت‌شناسی محصول خردورزی، زیرکی و هشیاری است، و فرصت‌طلبی هم بعد از فرصت‌شناسی اتفاق می‌افتد. بعضی‌ها که بدون رنج در جستجوی گنج هستند، با رفتار خود "فرصت‌طلبی" را بد نام کرده‌اند وگرنه فرصت‌طلبی عاقلانه مثل انتظار یک کشاورز برای رسیدن "فصل کشت" و بهره‌برداری حداکثری و در نتیجه به دست آوردن بیشترین و بهترین محصول، نه تنها سزاوار سرزنش نیست که شایسته تحسین و ستایش است. مقایسه شخصیت دو کشاورززاده جوان، که یکی بدون زحمت و صرفا از طریق ارث، مالک زمین حاصلخیزی شده و زمین را رها کرده و انگیزه‌ای برای "احیاء" و بهره‌وری از آن را ندارد و دیگری که فرصت‌های کار و "کسب تجربه" در کنار پدر را "قدر" شناخته و با "سحرخیزی" و رهاسازی لذت زودگذر بستر، از لحظه لحظه‌های عمر خود برای "توشه اندوزی" و تامین "رزق حلال" و تحصیل "لذت آبرومندی" بهره برده است روشن می‌سازد که کدام‌یک خردمند و کدام غافل و زیانکار است؟

پاتوق ها و کارکردهای خزنده

پنج شنبه 93/4/5

پاتوق‌ها فرصت‌های دل‌انگیز و نشاط‌آفرینی هستند که زمینه دوستیابی، هم‌اندیشی و شکل‌گیری «تشکل‌های خاموش» را فراهم می‌کنند. پاتوق‌ها نوعا هدفمند، ایجاد می‌شوند و برخی نیز به صورت خودجوش شکل می‌گیرند اما در هر دو صورت اگر مدیریت نشوند ممکن است به فرصتی برای سوءاستفاده بزهکاران تبدیل شوند. این کانون‌ها می‌توانند ماهیت فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و یا تفریحیَ مثبت یا منفی داشته باشند و به جهت موقعیت نیز ممکن است مکانی یا زمانی، و یا ترکیبی از هر دو باشند.

افراد دارای فکر، رفتار و گرایش واحد که متفرق و برای هم ناشناخته هستند، در پاتوق‌ها همدیگر را پیدا می‌کنند. و مصمم‌تر و با انگیزه‌ بیشتر به رفتار یا گرایش خود ادامه می‌دهند. پاتوق‌ها به تدریج اهالی خود را پیدا می‌کنند و هر روز بر تعداد آنها افزوده می‌شود. و این‌گونه زمینه همگرایی و هم‌افزایی، در جهت توسعه و تعمیق وصف مثبت یا منفی آنان فراهم می‌گردد.