آهنگ تحول در خدمات آستان قدس رضوی(ع)

سرمقاله روزنامه رسالت

1394/12/20

آستان قدس ظرفیت فرهنگی عظیمی است که می‌تواند درفضای عمومی کشور وجهان اسلام اثرگذاری کند. شایسته است باکمک خبرگان فرهنگی، بیشترین بهره از این ظرفیت کم نظیر درترویج معارف قرآنی ومکتب اهل بیت 

علیهم السلام گرفته شود.(1)

یکی ازمقدرات الهی این بود که ایران میزبان سرزمینیِ امام رضا علیه السلام، وآن حضرت نیز میزبان معنوی ومعرفتی ایرانیان شوند تا در روزگار انقلاب اسلامی معارف قرآن وعترت از این بارگاه به همه جهان منتشر شود وهمه جویندگان حقیقت را به کانون نشر معارف اهل بیت عصمت وطهارت (سلام الله علیهم اجمعین) فراخواند.

اکنون که با تعیین تولیت جدید آستان قدس رضوی ازسوی مقام معظم رهبری وبیان سرفصلهایی از تکالیف ابلاغی،  

چشم انداز امید بخشی ازپویایی و کارآمدی ودرخشش واثرگذاری برای این مجموعه عظیم ترسیم شده است،انتظار می‌رود درگام اول با بهره گیری ازفکر واندیشه خبرگان فرهنگی جهان اسلام برنامه بلند مدت پیشرفت سخت افزاری ونرم افزاری و روز آمدی دامنه ارتباطی دربستر رسانه های سنتی ونوین، تهیه و به استحضار وتصویب مقام معظم رهبری برسد.

درگام دوم نسبت به اصلاح، چابک سازی و متناسب سازی ساختار فعلی تشکیلاتی ونیروی انسانی با برنامه بلندمدت و

میان مدت مصوب ، تدبیر وچاره اندیشی لازم صورت پذیرد. 

و درگام سوم نسبت به پژوهش وآمایش ابعادنگرش فعلی مجاوران وزائران در مورد شخصیت وسیره حضرت 

ثامن الحجج علی بن موسی الرضا(ع) واهداف زیارت، و فاصله آن با افق مطلوب، اقدام لازم صورت پذیرد تا متناسب نتایج به‌دست آمده تدابیر مناسب برای آگاهی بخشی معرفتی ورعایت آداب زیارت، اتخاذ شود.

 برخی ملاحظات درجهت ترسیم افق پیشرفت خدمات در ظرفیتهای درون مرزی وبرون مرزی به شرح زیر پیشنهاد می‌شود:

الف- درفضای عمومی کشور

1-براساس تاکیدی که دربندهای 2و3و6حکم انتصاب تولیت آستان قدس رضوی درموردتوجه به مستضعفان وتهیدستان زائر وغیرزائر ومجاور صورت گرفته است اگرچه شرط اول عمل به مفاد وقفنامه ها است اما اشاره به بهره گیری از "گنجایش وقفنامه" دربند6 بسط ید لازم در کمک های غیر مستقیم را نیز ایجاد کرده است. به عنوان مثال اگر برای تثبیت درآمد موقوفات ذیربط درسراسر کشور نسبت به تبدیل آنها به سرمایه مولد اقدام شود وکل سود حاصله وارزش سرمایه به موضوع وقف اختصاص یابد، فرصتهای شغلی حاصل شده برای جوانان بیکار خانواده های تهیدست ومستضعف ،کمک غیرمستقیم وسازنده همراه با انتقال مهارتهای تولیدی را درپی خواهد داشت که ازمصادیق استفاده از "گنجایش وقفنامه" ها خواهد بود وچیزی ازمنافع وقف نیزنخواهد کاست. این اقدام اقتصادی بستر مناسبی برای کارفرهنگی از سوی آستان قدس را نیز فراهم می کند.

2-سامانه های فرهنگی آستان قدس در سراسر کشور اگربیشتر از سامانه های اقتصادی آن نیستند، کمتر هم نباید باشند.ایجاد پایگاه فرهنگی در مرکز هریک از استانهای کشور تحت عنوان مجتمع فرهنگی امام رضاعلیه السلام باهدف نشر معارف قرآن واهل بیت عصمت وطهارت علیهم السلام همراه با ایجاد کتابخانه تخصصی و ارائه خدمات نرم افزاری وپذیرش همکاری خادمان افتخاری حضرت(ع)، می‌تواند به کانونی برای ساماندهی وهم افزایی و روزآمدی کنشگران دینی وفرهنگی وتبلیغی استان ومیقاتی برای جوانان مؤمن تبدیل شود.

3-روشنگری درمورد رعایت حریم وحرمت امام علیه السلام ازجمله مقابله با اقدامات سلبی ازقبیل استفاده از نام مبارک آن حضرت در بنگاه های اقتصادی وانتفاعی که نوعا باعدم امانت داری موجب هدر رفت سرمایه گذاری‌های مردم شده اند یا با وام‌های ربوی به استضعاف بیشتری دامن زده اند . وهمچنین جلو گیری ازنشر کتابها و نرم افزارهای دارای اهداف تجاری  ونشردهنده مطالب عوامانه وغیر متقن خصوصا درحوزه کودکان ونوجوانان، با همکاری سازمان‌های ذیربط .

4-تعریف روشهای زیارتی اقتضائی برای هریک ازگروه های سنی کودک ونوجوان وجوان و تهیه زیارتنامه های اختصاصی همراه باتعیین مجاری ورود و مسیرهای حرکت خصوصا برای زیارت اوّلی ها 

و گروه ها و اردوهای زیارتی دانش آموزی ودانشجویی.

5-راهبری فرهنگی ومستمر کلیه اقامتگاه ها وزائرسراهای مشهد مقدس درجهت فضاسازی محیطی وتولید پیام باهدف آماده سازی معنوی زائران قبل از زیارت و همچنین آشنایی با اصول وضوابط وخدمات آستان قدس رضوی(ع). 

6-دغدغه مندی در مورد خدمات شهری،ترافیکی، اقامتی و

نرخ گذاریهای منصفانه ونحوه رفتار بازائران  خصوصا درایام زیارتی خاص مثل تحویل سال و28و29صفر و... نظارت وپیگیری مطالبات خود دراین زمینه ازسازمانها ونهادهای ذیربط.

7-تعریف حریم امنیت اجتماعی وفرهنگی درشعاع یک کیلومتری محیط مجموعه بزرگ حرم مطهر از مصادیق حتمی خدمت به زائران حرم رضوی است تا با آرامش و آسودگی خاطر  بتوانند خانواده خودرا به حرم برسانند.

ب-درعرصه بین المللی

1-توسعه شعب دانشگاه علوم اسلامی رضوی(ع) درکشورهای مختلف جهان وپذیرش دانشجویان مسلمان وغیر مسلمان باهدف نشر معارف قرآنی ازمنظر اهل بیت عصمت وطهارت علیهم السلام و معرفی دانشجویان نخبه واستعدادهای برجسته به دانشگاه مرکزی و اعطای هزینه تحصیلی برای گذراندن دوره های تکمیلی وعالی در مشهد مقدس از ظرفیتهای ممتازی است که زمینه تربیت نیروهای کارآمد برای آینده جهان اسلام را فراهم می سازد. 

2- اهتمام بیشتر به ترجمه آثارو معارف رضوی به زبانهای معتبر دنیا ودردسترس مخاطبان قراردادن آن به کمک زائران غیرایرانی وازطریق فضای مجازی ازجمله ظرفیتهای اثر گذار فرهنگی درعرصه بین المللی است.

3-توسعه همکاریهای متقابل با تولیتهای عتبات عالیات درنجف،کربلا،کاظمین وسامرا و ارائه تجارب حاصله اقدام مؤثری در جهت هم افزایی و ارائه خدمات بهتر به زائران خواهد بود.

4-حمایت از مؤسسات گردشگری واجدشرایط اعزام کننده کاروانهای زیارتی غیر ایرانی به مشهد مقدس وراهبری تولید پیام فرهنگی برای زائران ، با هدف فراخوان جوانان نخبه جهان اسلام برای تشرف به آستان مقدس رضوی(ع)ازطریق سایر زائران وشبکه های ارتباطی.

5-تدارک موزه تاریخ انقلاب اسلامی، باهمکاری دستگاه ها ونهادهای ذیربط ،برای بازدید زائران فرهیخته غیر ایرانی و با هدف انگیزه بخشی درجهت مطالعه وپژوهش پیرامون نظام حکومتی مبتنی بر امامت ولایت و آشنایی با دیدگاه های امام خمینی(ره) به عنوان خواستگاه فکری نظام جمهوری اسلامی.

6-شناسایی شخصیتهای نخبه، فرهیخته وتحصیلکرده ازبین زائران غیر ایرانی و مبادرت به عضویت آنان در کانال اطلاع رسانی همزبان، ازسوی آستان قدس رضوی(ع) یا شبکه های موضوعی ومعارفی درفضای مجازی ، به منظور تداوم داد وستد فرهنگی درطول سال و اطلاع رسانی های ضروری درمورد رویدادهای مهم جهان اسلام وخنثی سازی تبلیغات رسانه های صهیونیستی وتکفیری علیه اسلام ناب محمدی و انقلاب اسلامی.

7-مبادله تفاهمنامه با مؤسسات اسلامی ومساجد بزرگ جهان اسلام درجهت برگزاری محافل قرآنی درمناسبتهای مورد نظر، به عنوان حلقه وصل با مسلمانان جهان وتوسعه شبکه ارتباطی استان قدس رضوی با فرهیختگان .

8-تاسیس وتوسعه مساجد و مجتمع‌های فرهنگی وخدماتی  امام رضاعلیه السلام درکشور های مختلف جهان با جلب مساعدت خیرین ومتمکنین مسلمان وبا هدف نشر معارف قرآنی و مکتب اهل بیت علیهم السلام.

با آرزوی رحمت الهی وعلودرجات برای تولیت فقید آستان قدس رضوی مرحوم آیت الله واعظ طبسی رضوان الله تعالی علیه وبپاس زحمات وخدمات گرانقدری که به بارگاه مقدس حضرت ثامن الحجج علیه السلام داشتند برای حضرت حجت الاسلام والمسلمین رئیسی تولیت محترم وجدید،در جهت تحولی که آغاز خواهند کرد از پیشگاه حضرت احدیت، موفقیت ونصرت مسئلت داریم.

پی نوشت:

1-بند4 ازحکم انتصاب مقام معظم رهبری درموردتولیت جدیدآستان قدس رضوی-17/12/94

سیدباقرپیشنمازی